Кочкор айдыҥ 27 кӱнинде Оҥдой аймактыҥ бичиктер байзыҥында jык толо улус залда отурдылар. Улусты jууган шылтак – jайалталу ӱредӱчиниҥ, чечен тилду бичиичиниҥ Мария Соколовна Кудачинованыҥ «Канаттулар кайкадат» деп солун ла jилбилу бичигиле таныштыру (бу бичик сӱреен ас тиражла чыккан (jук ле 300!).
Туштажуда кӧп айылчылар jуулып, Мария Соколовнага учурлай кӧп jылу сӧстӧр айттылар. Баштамы сӧс Ондой аймактыҥ ӱредӱ бӧлӱгиниҥ методизи Г.А. Апитовага берилди. Ээчий сӧсти тергеебистиҥ тӧс калазынаҥ келген бичиичилер биригӱзиниҥ турчызы, Мария Соколовнанын jерлежи, Т.Т. Яйтынов, Шебалин аймакта алтай тилдин ле литературанын ӱредӱчизи, бичиичилер биригӱзиниҥ турчызы З.К.Топчина, ыраак Улаган аймактаҥ келген алтай тилдиҥ ле литератураныҥ ӱредӱчизи, бичиичилер биригӱзиниҥ турчызы Н.Н. Санина ла Балыктуjул jуртта библитеканын ишчизи Н.К. Тымыева айттылар. Узак jылдарга кожо иштеген уредучилер Топтыгина Л.М, Атарова З.Т. ла ӱреткен ӱренчиктериниҥ адынаҥ А.В.Климова, Т.Д. Какашева сӱӱген ӱредӱчизин изӱ уткып, мынан ары jаан jедимдерге jетсин деп кӱӱнзедилер.
Бастыра улустыҥ айтканыла болзо, бичик jилбилӱ, солун, тузалу. Анчада ла, алтай тилдиҥ ле литератураныҥ, биологияныҥ, географияныҥ, тӱӱкиниҥ ӱредӱчилерине керекту деп айдарга jараар. Текшилей алза, бӱткӱл ар-бӱткенниҥ энциклопедиязы. Jергелей Унукова канай бичикти бир тынышла кычырганын куучындады. Ӱредӱчилер ле таскадаачылар бичикти ӧйдиҥ некелтезиле колбоп, школдыҥ балдарына тындулар ла куштар керегинде ӱлекер ле шиҥжӱ иштер бичиирге белен jетирӱлер деп темдектедилер. Ыраак Улаганнаҥ келген база алтай тилдиҥ ӱредӱчизи ле бичиичи Санина Наталья Николаевнаныҥ кӧрӱмиле, бичикте чӱмдемелдердиҥ жанры – уг-тӧс.
Учында ӱредӱчиге, бичиичиге Мария Соколовнага, бастыра улус кайадый бек су-кадык, учуктый узун jӱрӱм, база да jилбилӱ, солун бичиктер чӱмдезин деп кӱӱнзедилер. Бойы Мария Соколовна, адакы сӧзинде айдат: «Бу бичикте ар-бӱткендеги тындуларыбыс ла куштарыбысjоголорго jедип келгениниҥ ӧнзӱре ле курч сурагы кӧргӱзилген. Эмдиги ӧйдиҥ jиит ӱйези, акчага болуп, ол ло ӧскӧ jердеҥ келген (туристтерге) ар-бӱткенистиҥ эҥ jараш ла кайкамчылу jерлерин айдып берет…»
